
Minojczycy i Mykeńczycy byli spokrewnieni
3 sierpnia 2017, 15:06Pierwsze badania genetyczne przedstawicieli kultury minojskiej i mykeńskiej dowodzą, że byli oni ze sobą spokrewnieni. Obecnie sporo wiemy o obu kulturach, zarówno z wykopalisk archeologicznych jak i z literatury. Jednak niewiele wiemy o samych ludziach.

Antropolodzy badają zanikłą wieś w Czechach. Za kilka lat zniszczy ją kopalnia węgla brunatnego
25 sierpnia 2021, 11:36Antropolodzy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (UPWr) badają zanikłą wieś w Czechach, która za kilka lat zostanie zniszczona przez odkrywkową kopalnię węgla brunatnego. W czasie tegorocznych wykopalisk w Libkovicach odkryli ponad 200 grobów (w tym ze średniowiecza), a także cenne zabytki świadczące o długiej historii stanowiska.

Niezwykły tolos i największy na świecie zbiór koralików
10 lutego 2025, 10:48Znalezione na stanowiskach archeologicznych koraliki są dobrymi wyznacznikami poziomu rozwoju technologicznego, organizacji społecznej, szlaków wymiany, a czasem nawet wierzeń. Nic dziwnego, że często są przedmiotem osobnych badań. Takich, jakim poddano największe w historii znalezisko składające się koralików. W latach 2010–2011 archeolodzy prowadzili wykopaliska w tolosie Montelirio w południowo-zachodniej Hiszpanii. Trafili w nim na liczne pochówki – głównie kobiet – oraz olbrzymią liczbę koralików. Zakończone właśnie 5-letnie badania nad koralikami ujawniły, że to największy ich zbiór na świecie.

Udomowiliśmy zboża, by produkować piwo?
13 września 2018, 10:17Odkrycie zespołu prowadzonego przez Li Liu, profesor archeologii Chin z Uniwersytetu Stanforda, może na nowo rozgrzać spór o to, co było pierwsze: chleb czy piwo? W jaskini znajdującej się na terenie Izraela naukowcy znaleźli ślady związane z produkcją piwa. Są one o tysiące lat starsze od dowodów na uprawę zbóż na Bliskim Wschodzie

Sztuczna inteligencja znalazła ślady ognia sprzed miliona lat
14 czerwca 2022, 14:13Opanowanie ognia przez naszych przodków było jedną z największych innowacji w dziejach. Zrozumienie procesu opanowywania ognia przez przodków H. sapiens, poznanie miejsca i czasu jego ujarzmienia może mieć olbrzymie znaczenie dla opisu ewolucji człowieka i naszej wczesnej historii. Może w tym pomóc sztuczna inteligencja, która właśnie odkryła dowody na rozpalanie ognia na izraelskim stanowisku archeologicznym sprzed miliona lat.

Na Marsie jak na plażach Hawajów
31 października 2012, 12:17Łazik Curiosity zakończył pierwsze analizy składu mineralogicznego marsjańskiego pyłu. Naukowcy z NASA poinformowali, że powierzchnia Marsa przypomina... wulkaniczne piaski Hawajów.

Sensacyjne odkrycie w Japonii. Znaleziono ostatni zamek jednego z trzech zjednoczycieli państwa
15 maja 2020, 14:28Instytut Badań Archeologicznych Miasta Kioto poinformował o znalezieniu fosy i murów ostatniego zamku wybudowanego przez Hideyoshi Toyotomiego, przywódcę politycznego i militarnego, jedną z najważniejszych postaci w historii Japonii. Wg specjalistów, to odkrycie stulecia w dziedzinie wykopalisk japońskich zamków.

Jakie tajemnice kryje „Zjawienna Góra” koło Ćmielowa?
18 maja 2023, 11:47We wsi Grójec koło Ćmielowa w Świętokrzyskiem znajduje się rozległy lessowy cypel górujący o 40 metrów nad doliną rzeki Kamiennej. Miejscowi nazywają to miejsce „Grodziskiem” lub „Zjawienną Górą”. Wiosną ubiegłego roku w regionie tym latał samolot, który wykonywał zdjęcia lotnicze na potrzeby Geoportalu Krajowego. Miejsce to było już niejednokrotnie fotografowane z powietrza i nie zauważono tam niczego szczególnego. Jednak tym razem fotografie wykonano na tyle wcześnie, że na polach nic nie rosło. Dzięki temu Kamil Bilski ze Stowarzyszenia „Wspólne Dziedzictwo” z Opatowa zauważył na fotografiach niezwykłe struktury.

Mobilność prehistorycznych kobiet kluczem do wymiany kulturowej
6 września 2017, 05:18Pod koniec epoki kamienia (neolitu) i we wczesnej epoce brązu w alpejskiej dolinie Lechtal rodziny zakładano w taki sposób, że większość kobiet pochodziła z innych okolic, najprawdopodobniej z terenu dzisiejszych Czech lub środkowych Niemiec. Patrylokalność połączona z mobilnością kobiet nie była czasowym fenomenem, lecz utrzymywała się przez 800 lat.

DNA zdradza, skąd pochodzili Etruskowie
27 września 2021, 09:41Etruskowie od dawna fascynują badaczy. Tajemniczy sąsiedzi i rywale Rzymu, który rozwinęli wysoką cywilizację, osiągnęli mistrzostwo w metalurgii i posługiwali się nieindoeuropejskim językiem wciąż są przedmiotem sporów i badań naukowych. Teraz naukowcom z Niemiec, Włoch, USA, Danii i Wielkiej Brytanii udało się zbadać DNA osób powiązanych kulturowo z Etruskami i rzucić nieco światła na ten fascynujący lud.